Σήμερα, η μέση ηλικία που ένα κορίτσι στην Αμερική ξεκινά να πίνει αλκοόλ είναι τα 13 έτη. Στα αγόρια η έναρξη γίνεται συνήθως στα 11.
Σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο η κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους είναι ένα πρόβλημα ευρέως διαδεδομένο με πολλές και ποικίλες συνέπειες. Οι νέοι που καταναλώνουν αλκοόλ είναι πιθανό να γίνονται βίαιοι, να εμπλέκονται σε τροχαία και να πάσχουν από εφηβική κατάθλιψη ή κάποια διαταραχή άγχους. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες επικίνδυνες συμπεριφορές για τις οποίες μπορεί να ευθύνεται το αλκοόλ. Νέοι που ξεκινούν να πίνουν πριν την ηλικία των 21 ετών είναι πιθανό να:
- Γίνονται βίαιοι
- Να κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας
- Να έχουν σεξουαλικές επαφές χωρίς προφύλαξη και με πολλούς συντρόφους
- Να αναπτύξουν εξάρτηση από το αλκοόλ μετέπειτα στη ζωή τους.
Οι έφηβοι πειραματίζονται με το αλκοόλ σε μικρότερες ηλικίες από ότι παλαιότερα. Έρευνες έχουν δείξει ότι στην Αμερική περισσότερα από τα μισά παιδιά ηλικίας από 12 μέχρι 20 ετών έχουν καταναλώσει αλκοόλ τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους. Κάποιοι ερευνητές ισχυρίζονται ότι αυτοί οι έφηβοι είναι πιο ευάλωτοι σε εξαρτήσεις, καθώς φαίνεται να είναι πιο παρορμητικοί και το τμήμα του εγκεφάλου τους που ευθύνεται για την ευχαρίστηση να λειτουργεί πριν από αυτό που είναι υπεύθυνο για την αναστολή της παρόρμησης και τη λήψη αποφάσεων.
Στις προηγούμενες γενιές τα αγόρια ήταν πιο πιθανό να πειραματιστούν με το αλκοόλ κατά την εφηβεία σε σχέση με τα κορίτσια. Αυτό όμως φαίνεται σιγά- σιγά να αλλάζει, με τα κορίτσια να έχουν τα ίδια ποσοστά με τα αγόρια.
Πολλοί νέοι θα σταματήσουν ή θα μειώσουν τις ποσότητες αλκοόλ που καταναλώνουν από μόνοι τους μέχρι τα 25, οπότε θα κληθούν να δουλέψουν ή να παντρευτούν ή να γίνουν γονείς. Ωστόσο οι κίνδυνοι του να ξεκινήσει ένας έφηβος να καταναλώνει αλκοόλ από νωρίς παραμένουν. Έφηβοι που ξεκινούν το αλκοόλ από την ηλικία των 14 ή νωρίτερα, είναι 6 φορές πιο πιθανό να παρουσιάσουν προβλήματα αλκοολισμού σε σχέση με αυτούς που δεν έχουν ξεκινήσει να πίνουν πριν τη νόμιμη ηλικία που μπορεί κάποιος να καταναλώνει αλκοόλ.
Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων σχετικά με το αλκοόλ
Εκτός από την ηλικία που ξεκινά ένας έφηβος να πίνει οινοπνευματώδη, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που καθορίζουν το αν ο έφηβος αυτός θα εξελιχθεί σε προβληματικό πότη:
- Γενετικοί παράγοντες: Ένας έφηβος με αλκοολικό γονιό ή αδερφό είναι 4 φορές πιο πιθανό να αναπτύξει πρόβλημα αλκοολισμού από ότι κάποιος χωρίς οικογενειακό ιστορικό.
- Παρουσία ψυχικής διαταραχής: Τα προβλήματα με το αλκοόλ συχνά συνδέονται με ψυχικά προβλήματα, όπως κατάθλιψη, διπολική διαταραχή, αγχώδεις διαταραχές ή ψύχωση.
- Προσωπικότητα: Για παράδειγμα έφηβοι που θεωρούν ότι το να πίνουν τους βοηθάει να κοινωνικοποιηθούν, τείνουν να μην πιστεύουν ότι το αλκοόλ επηρεάζει τις κοινωνικές τους σχέσεις, αφού αμβλύνει τις αναστολές τους.
- Επιρροή οικογένειας και συνομηλίκων: Οι έφηβοι που αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης προβλημάτων με το αλκοόλ είναι αυτοί έχουν εύκολη προσβασιμότητα σε αυτό τόσο στο σπίτι τους όσο και μεταξύ φίλων και όπου το να μεθάει κανείς είναι αποδεκτό.
- Φύλο: Τα αγόρια έχουν τη δυνατότητα να πίνουν περισσότερο από τα κορίτσια. Αλλά τα κορίτσια επηρεάζονται περισσότερο και μπορεί να εθιστούν στο αλκοόλ με λιγότερη ποσότητα και με μικρότερης διάρκειας κατανάλωση.
Κίνδυνοι κατανάλωσης αλκοόλ από νέους
Οι ηλικίες 18-25 ετών χαρακτηρίζονται από τεράστιες αλλαγές, καθώς οι έφηβοι ανοίγουν τα φτερά τους προς την ανεξαρτησία και πολλές φορές καλούνται να αφήσουν το σπίτι τους ίσως για πρώτη φορά. Αν και είναι συναρπαστικά χρόνια, η υπέρμετρη χρήση αλκοόλ μπορεί να τα καταστήσει επικίνδυνα. Τα περισσότερα προβλήματα με το αλκοόλ εμφανίζονται σε αυτές τις ηλικίες.
Η χρήση αλκοόλ μπορεί να εγείρει διάφορους κινδύνους:
- Το αλκοόλ είναι υπεύθυνο για πολλά τροχαία ατυχήματα
- Η κατανάλωση αλκοόλ ενδέχεται να δημιουργήσει χρόνια προβλήματα υγείας: Η κατανάλωση σε μικρή ηλικία που ο εγκέφαλος ακόμα αναπτύσσεται μπορεί να επηρεάσει κάποιες εγκεφαλικές λειτουργίες, όπως η μνήμη, η συγκέντρωση κ.α.
- Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να ευθύνεται για σεξουαλικές επιθέσεις και βιασμούς: Έφηβοι που έχουν καταναλώσει μεγάλες ποσότητες αλκοόλ είναι εύκολα θύματα σεξουαλικών επιθέσεων και βιασμών.
Τα κορίτσια στην εφηβεία έχουν να αντιμετωπίσουν και κάποιες άλλες προκλήσεις όταν καταναλώνουν αλκοόλ.
- Τα κορίτσια είναι πιο πιθανό να ισχυρίζονται ότι πίνουν εξαιτίας προβλημάτων που αντιμετωπίζουν ή για να αντιμετωπίσουν την αναστάτωση ή το θυμό τους για κάτι που έχει συμβεί στη ζωή τους
- Τα κορίτσια είναι πιο πιθανό να πίνουν λόγω κάποιου οικογενειακού προβλήματος, παρά λόγω πίεσης από τους συνομηλίκους.
- Το αλκοόλ ενδέχεται να καθυστερήσει την ήβη στα κορίτσια ή να δημιουργήσει ορμονολογικά προβλήματα κατά την ήβη.
- Έφηβα κορίτσια που καταναλώνουν αλκοόλ είναι πιο πιθανό να έρθουν σε σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη από ότι κορίτσια που δεν πίνουν, αυξάνοντας με αυτό τον τρόπο τον κίνδυνο εγκυμοσύνης και σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Πώς να μιλήσετε στους εφήβους για την υπεύθυνη κατανάλωση αλκοόλ
Σας γονιός, γιαγιά, παππούς, δάσκαλος ή φίλος, έχετε άμεσο αντίκτυπο στις επιλογές που κάνει ένα παιδί, ιδιαίτερα κατά την προεφηβεία και την εφηβεία. Έφηβοι που έχουν μάθει από το κοινωνικό τους περιβάλλον τον έλεγχο του εαυτού τους, έχουν αναπτύξει μηχανισμούς επίλυσης προβλημάτων και ζουν σε οργανωμένη οικογένεια συνήθως δεν εμφανίζουν προβλήματα με το αλκοόλ. Επιπλέον, το σταθερό πρόγραμμα μέσα στην ημέρα και η ευκαιρίες διασκέδασης με την οικογένεια αποτελούν παράγοντες που αποτρέπουν το άτομο από την κατάχρηση αλκοόλ.
Το να μιλάτε με τον έφηβο ανοιχτά και ειλικρινά σχετικά με το αλκοόλ είναι ζωτικής σημασίας. Το να καθυστερήσετε όσο μπορείτε την ηλικία που ο έφηβος θα ξεκινήσει να καταναλώνει αλκοόλ μειώνει τον κίνδυνο να μετατραπεί σε προβληματικό πότη. Αυτός είναι ο κυριότερος λόγος για να μιλήσετε στο παιδί σας για το αλκοόλ, αλλά δεν είναι ο μόνος. Υπάρχουν και κάποιοι άλλοι σημαντικοί λόγοι:
- Το αλκοόλ επιδρά αρνητικά στην ανάπτυξη του σώματος και του εγκεφάλου
- Το αλκοόλ επιδρά αρνητικά στην κρίση, οδηγώντας πολλές φορές τους εφήβους σε επικίνδυνες συμπεριφορές και αφήνοντάς τους εκτεθειμένους σε σεξουαλικές παρενοχλήσεις.
- Οι έφηβοι που κάνουν πίνουν αλκοόλ και καπνίζουν είναι επιρρεπείς στη χρήση ναρκωτικών και άλλων ουσιών.
- Έφηβοι που πίνουν παρουσιάζουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα συμπεριφοράς, όπως κλοπές, να μπλέκονται σε καβγάδες ή να κάνουν κοπάνες από το σχολείο.
- Η κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους είναι παράνομη
Ξεκινήστε την συζήτηση νωρίς
Αν και οι περισσότεροι αναγνωρίζουν την ανάγκη να συζητήσουν με τα παιδιά τους το θέμα της κατανάλωσης αλκοόλ, δεν είναι σίγουροι πότε πρέπει να γίνει αυτή η συζήτηση. Οι έφηβοι είναι συνήθως ανήσυχοι και μπερδεμένοι στις πρώτες τους απόπειρες να πιουν αλκοόλ και συχνά τους ενδιαφέρει η άποψή σας για το θέμα.
Ετοιμάστε νωρίς αυτή την κουβέντα, δίνοντας στους εφήβους να καταλάβουν ότι μπορούν να μιλήσουν μαζί σας για οτιδήποτε τους απασχολεί χωρίς να γίνετε επικριτικοί ή να τους κάνετε κήρυγμα.
- Να είστε ανοιχτόμυαλοι και να ακούτε
- Να κάνετε ανοιχτού τύπου ερωτήσεις και να ακούτε αυτά που ο έφηβος έχει να σας πει χωρίς να διακόπτετε.
- Να μιλάτε ανοιχτά για τη ιστορία της οικογένειας. Αν υπήρξε στην οικογένεια κάποιο μέλος με προβλήματα με το αλκοόλ, ο έφηβος θα πρέπει να το γνωρίζει. Να μιλήσετε στον έφηβο και για τη δική σας εμπειρία με το αλκοόλ.
- Να θέτετε ξεκάθαρες προσδοκίες και να μοιράζεστε τις απόψεις σας για το θέμα. Είναι λιγότερο πιθανό να αρχίσουν να πίνουν αν γνωρίζουν ότι οι γονείς τους και οι σημαντικοί άλλοι στη ζωή τους είναι αντίθετοι σε αυτό.
- Ελέγξτε τα συναισθήματά σας. Αν ακούσετε κάτι που θα σας αναστατώσει πάρτε μερικές βαθιές αναπνοές και εκφράστε το συναίσθημά σας με θετικό τρόπο.
- Ρωτήστε για τους φίλους τους. Ενδιαφερθείτε να γνωρίστε καλύτερα τους φίλους τους. Γνωρίζοντας τόσο εκείνους όσο και τους γονείς τους, θα σας βοηθήσει να καταλάβετε τη φάση στην οποία βρίσκονται οι έφηβοι και τον κοινωνικό τους περίγυρο.
Τέλος, αν θεωρείτε ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει και παρατηρείτε ότι ο έφηβος που υπάρχει στη ζωή σας καταναλώνει αλκοόλ σε επικίνδυνα για εσάς επίπεδα, μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε καταρτισμένο στο θέμα επαγγελματία ψυχικής υγείας. Εκείνος θα έχει τις γνώσεις και το τον τρόπο να βοηθήσει τόσο τον ίδιο τον έφηβο, όσο και και εσάς στον βέλτιστο τρόπο να αντιμετωπίσετε την κατάσταση.
Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ψυχολογική υποστήριξη εφήβων πατήστε εδώ.
